Dy vjet pas miratimit të ligjit të ri për ndërprerjen e abortit, Maqedonia më në fund është ndër vendet që e njohin rëndësinë e abortit medikamentoz, si pjesë e kujdesit për shëndetin riprodhues të grave. Ky është një hap i rëndësishëm përpara në ofrimin e kujdesit cilësor të abortit, prandaj çdo vit më 28 shtator shënohet në të gjithë botën – Dita ndërkombëtare e abortit të sigurt.
Nga fillimi i vitit 2021, aborti medikamentoz është i disponueshëm në vendin tonë, në Klinikën Universitare për Gjinekologji dhe Obstetrikë në Shkup. Gjithashtu i njohur si abort me ilaçe, aborti medikamentoz është një alternativë e sigurt për metodën kirurgjikale, e cila konfirmohet nga fakti se ilaçet kryejnë deri në 80% të aborteve në vendet e BE-së. Ndërsa në kushte të pandemisë, aborti me ilaçe konsiderohet si një opsion më i sigurt për ndërprerjen e shtatzënisë, sepse minimizon nevojën për të vizituar objektet shëndetësore, gjë që zvogëlon rrezikun e ekspozimit ndaj Covid-19.
Megjithatë, aborti medikamentoz aktualisht është i disponueshëm vetëm në një institucion shëndetësor në Maqedoni. Si pasojë, vajzat dhe gratë që jetojnë jashtë Shkupit nuk kanë mundësi të zgjedhin se si të ndërpresin një shtatzëni, gjë që kufizon ndjeshëm lirinë e tyre riprodhuese.
Gjetjet e para nga përdorimi aktual i abortit medikamentoz në vendin tonë tregojnë se mbi 90% e grave janë të kënaqura me këtë shërbim shëndetësor dhe se zëvendësimi i operacionit dhe anestezisë me ilaçe kontribuon në ndjenjën më të sigurt dhe më dinjitoze. Nga ana tjetër, për shkak të masave ekzistuese të mbrojtjes kundër Covid-19, spitalet kanë një numër të reduktuar të operacioneve falas, kështu që disa nga gratë që donin të abortonin në institucione të ndryshme shëndetësore në të gjithë vendin, u përballën me kushtet në të cilat privatësia u shkel dhe me qëndrim të pandjeshëm nga punëtorët shëndetësor.
Duke pasur parasysh se pandemia aktuale i ka kufizuar më tej vajzat dhe gratë nga qasja në shërbimet shëndetësore, sot, në Ditën ndërkombëtare për abortin e sigurt, ne, anëtarët e Platformës për barazi gjinore, u bëjmë thirrje autoriteteve shëndetësore që të sigurojnë përdorimin e gjerë të abortit medikamentoz në të gjithë vendin, d.m.th.:
– Vënia në dispozicion e abortit medikamentoz për shërbimet shëndetësore në spitalet në qytete të tjera në të gjithë vendin, dhe
– Të sigurohet regjistrimi i barnave për abortin medikamentoz për të siguruar përdorimin e tij si në nivelin spitalor, ashtu edhe në operacionet gjinekologjike në nivelin e shëndetit primar.
Për shkak të ndjeshmërisë së vetë shërbimit shëndetësor, ne i bëjmë apel institucioneve shëndetësore që të garantojnë të drejtën e privatësisë dhe konfidencialitetit të grave që kanë vendosur të abortojnë. Ne gjithashtu u bëjmë thirrje punëtorëve shëndetësor që të bëjnë punën e tyre në mënyrë profesionale, duke treguar një nivel të lartë kujdesi dhe ndjeshmërie për pacientët. Në këtë mënyrë, si objektet shëndetësore ashtu edhe punëtorët shëndetësor do të kontribuojnë në zvogëlimin e stigmës dhe dënimit të vajzave dhe grave që kanë vendosur të mos vazhdojnë shtatzënitë e tyre. Kjo është veçanërisht e rëndësishme tani që gratë janë ndër më të prekurat nga pandemia.
Së fundi, në një kohë kur shumë qeveri të krahut të djathtë në të gjithë botën kanë kufizuar në mënyrë drastike ligjet e abortit dhe qasjen në kontracepsion, dhe edukimi gjithëpërfshirës seksual dhe përkushtimi afatgjatë për barazinë gjinore janë bërë objekt i manipulimit dhe gjuhës së urrejtjes, aktorët tanë shëndetësorë duhet ta mbështesin të drejtën e njeriut për një jetë të lirë riprodhuese. Në fund të fundit, aborti është një shërbim shëndetësor si të gjithë të tjerët në sistemin e kujdesit shëndetësor – dhe pikë.
Anëtarët e Platformës për barazi gjinore:
- Tiiiit! Inc.
- Lufto si femër
- Iniciativa qytetare e gruas ANTIKO
- Shoqata Forumi i gruas
- Shoqata për mundësi të barabarta Semper
- Shoqata për zhvillim rural lokal
- Shoqata për avancimin e barazisë gjinore Aksioni Zdruzhenska
- Shoqata për emancipim, solidaritet dhe barazi të grave – ESE
- Shoqata për zhvillim edukues EKVALIS
- Instituti për shkenca shoqërore dhe humaniste
- Koalicioni “Të drejtat seksual dhe shëndetësore të komuniteteve të margjinalizuara”
- LezFem
- Rrjeti për mbrojtje nga diskriminimi
- Rrjeti kombëtar kundër dhunës ndaj gruas dhe dhunës në familje
- Këshilli kombëtar për barazi gjinore
- Organizata e grave të Qytetit të Shkupit (OGSH)
- Organizata e grave të Komunës Sveti Nikole
- Organizata e grave “Kumanovka”
- Reaktor – Hulumtim në veprim
- Koalicioni rural
- Stela
- TAKT
- Komiteti i Helsinkit për t Drejtat e Njeriut
- HERA
- HOPS – Opsione për jetë të shëndetshme Shkup
- Shoqata humanitare “Nëna”
- Qendra për hulumtim dhe krijimin e politikave (QHKP)
